اختلالات روانی
اصطلاح اختلال روانشناختی گاها برای اشاره به مواردی که به عنوان اختلالات روانی یا اختلالات روانی شناخته می شوند، به کار می رود. از نظر روانشناسان و روانپزشکان اختلالات روانی الگو هایی از علائم رفتاری یا روانی هستند که جنبه های مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار می دهند. این اختلالات منجر به ایجاد پریشانی (دیسترس) در شخص دارای این علائم می شوند.
اختلالات تکوین عصبی
اختلالات تکوین عصبی از جمله مواردی هستند که به طور معمول در دوران نوزادی، کودکی یا بزرگسالی تشخیص داده می شوند. این اختلالات روانی شامل موارد زیر است:
کم توانی ذهنی
این اختلال که گاها تحت عنوان اختلال تکوینی ذهنی از آن یاد می شود، قبلا به عنوان عقب ماندگی ذهنی مطرح می شد. این نوع اختلال رشد از پیش از ۱۸ سالگی آغاز می شود و با نقص عملکرد ها
ی ذهنی و رفتار های متناسب با آن ها مشخص می شود.
محدودیت های عملکرد ذهنی اغلب با کمک تست های ضریب هوشی مشخص می شوند و ضریب هوشی پایین تر از ۷۰ اغلب نشانگر وجود محدودیت است. رفتار های انطباقی و مهارت های عملی و روزمره مانند خود مراقبتی، تعامل اجتماعی و مهارت های زندگی را شامل می شود.
تأخیر کلی رشد
این تشخیص درمورد نا توانایی های رشدی کودکان زیر ۵ سال سن صدق می کند. این تأخیر ها مربوط به مهارت های شناختی، عملکرد اجتماعی، گفتاری، زبانی و حرکتی است.
این موضوع عموماً به عنوان تشخیص موقت برای کودکانی مطرح می شود که هنوز خردسال اند و آزمون هایآن ها استاندارد است. هنگامی که کودکان به سن و سالی رسیدند که قادر به انجام یک تست هوش استاندارد باشند، ممکن است وجود ناتوانی ذهنی در آن ها تشخیص داده شود.
اختلالات ارتباطی
این اختلالات مواردی هستند که توانایی عملکرد، درک یا تشخیص زبان و گفتار را تحت تأثیر قرار می دهند.
اختلال طیف اوتیسم
این اختلال با نقایص دائمی تعامل و ارتباطات اجتماعی در جنبه های مختلف زندگی و همچنین الگو های رفتار های محدود و تکراری مشخص می شود.
اختلال دو قطبی و اختلالات مرتبط
تشخیص اختلال دو قطبی با وجود تغییر در خلق و خو و همچنین تغییر در فعالیت و سطح انرژی صورت می گیرد. این اختلال اغلب شامل تغییرات احساسی بین حالت های سرخوشی و دوره های افسردگی است. چنین حالت های سرخوشی می تواند به عنوان شیدایی (مانیا) یا نیمه شیدایی (هیپومانیا) تشخیص و اعلام شود.
شیدایی
این حالت با دوره مشخصی از حالات سرخوشی، خوشحالی و تحریک پذیری و افزایش فعالیت و انرژی خود را نشان می دهد. گاهی اوقات این دوره های شیدایی با احساس پریشانی، تحریک پذیری و اعتماد به نفس بیش از حد مشخص می شوند. افرادی که تحت دوره شیدایی قرار می گیرند، مستعد انجام فعالیت هایی هستند که ممکن است عواقب منفی دراز مدتی مانند قمار و ولخرجی را نیز در پی داشته باشد.
دوره های افسردگی
این دوره ها با احساس افسردگی یا بد خلقی همراه با عدم علاقه به انجام کار ها قابل تشخیص اند و ممکن است احساس گناه، خستگی و عصبانیت را نیز دربر گیرند. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در طول دوره افسردگی ممکن است علاقه خود را نسبت به انجام فعالیت هایی که پیش از این از آن ها لذت می بردند از دست بدهند، مشکلات خواب داشته باشند و یا حتی به خودکشی فکر کنند.
هر دوی این دوره های شیدایی و افسردگی می توانند هم برای فردی که این نشانه ها را تجربه می کند و هم خانواده، دوستان و سایر نزدیکان که شاهد این رفتار ها و حالت های روحی هستند، ترسناک باشد. خوشبختانه درمان های مناسب و مؤثر، که اغلب شامل دارو ها و روان درمانی می شوند، می توانند به بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی در کنترل موفق این علائم کمک کنند. همچنین در این نوشته در مورد علائم و عوارض افسردگی صحبت کردیم.
اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی مواردی هستند که با ترس بیش از حد و مداوم، نگرانی، اضطراب و اختلالات رفتاری مرتبط با آن تشخیص داده می شوند. ترس واکنش احساسی به یک تهدید است، چه آن تهدید واقعی باشد وچه تصور شود. اضطراب پیش بینی تهدیدی است که ممکن است در آینده روی دهد. انواع اختلالات اضطرابی عبارتند از:
آگورافوبیا (ترس از مکان های شلوغ)
این وضعیت با ترس از طیف وسیعی از مکان های عمومی خود را نشان می دهد. افرادی که این اختلال را تجربه می کنند اغلب می ترسند که در شرایطی که امکان فرار دشوار است، دچار وحشت زدگی یا حمله پانیک شوند.
به دلیل این ترس، افراد مبتلا به آگورافوبیا اغلب از موقعیت هایی که ممکن است منجر به تحریک حمله پانیک شوند، دوری می کنند. در برخی موارد، این رفتار اجتنابی ممکن است به جایی برسد که فرد حتی نتواند از خانه خود خارج شود.
اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی نوعی اختلال روانی نسبتاً شایع است که ترس غیر منطقی از مورد اشاره یا قضاوت گرفتن را شامل می شود. اضطراب ناشی از این اختلال می تواند تأثیر عمده ای بر زندگی فرد داشته باشد و حضور در مدرسه، محل کار و سایر اماکن اجتماعی را دشوار سازد.
فوبیا های خاص
این ترس ها شامل ترس شدید از یک شی یا موقعیت خاص در محیط هستند. نمونه هایی از شایع ترین انواع ترس های خاص شامل ترس از عنکبوت، ترس از ارتفاع و یا ترس از مار ها هستند.
چهار نوع اصلی فوبیا های خاص شامل حوادث طبیعی (رعد و برق، گردباد)، پزشکی (اقدامات پزشکی و دندانپزشکی، تجهیزات پزشکی)، حیوانات (سگ ها، مار ها، حشرات) و موقعیتی (فضا های کوچک، خانه خالی، رانندگی) هستند. افراد ممکن است هنگام مواجهه با موضوع یا موقعیت فوبیک، حالت تهوع، لرزش، افزایش ضربان قلب و حتی ترس از مرگ را تجربه کنند.
اختلال هراس (پانیک)
این اختلال روانی با حملات هراس انگیزی که اغلب بطور ناگهانی بروز می یابند و هیچ دلیلی برای بروز آن ها وجود ندارد، تشخیص داده می شود؛ به همین دلیل، افراد مبتلا به این اختلال عصبی اغلب با اضطراب و نگرانی در مورد احتمال بروز حمله پانیک بسر می برند.
افراد مبتلا به این اختلال ممکن است از قرارگیری در موقعیت ها و وضعیت هایی که حملاتی در گذشته در آن رخ داده است و یا مکان هایی که احتمال رخداد این واقعه در آن ها در آینده وجود دارد، اجتناب کنند. این ممکن است اختلالات قابل توجهی در بسیاری از زمینه های زندگی روزمره ایجاد کند و انجام کار های روزمره را دشوار سازد..
اختلال اضطراب جدایی
این وضعیت نوعی اختلال اضطراب است که شامل ترس یا اضطراب بیش از حد ناشی از جدا شدن از شخصیت های دلبسته (مورد علاقه) می شود. افراد اغلب با ایده اضطراب جدایی آشنا هستند چرا که این ترس به جدا شدن کودکان از پدر و مادرشان بر می گردد، با این حال بچه های بزرگ تر و بزرگسالان نیز ممکن است آن را تجربه کنند.
تشخیص ابتلا به اختلال اضطراب جدایی در زمانی که شدت بیش از حد علائم منجر به بروز اختلال در فعالیت های طبیعی شود، گذاشته می شود. این نشانه ها شامل ترس شدید از دور بودن از شخصیت مراقب و دلبسته هستند. فرد مبتلا به این علائم ممکن است به منظور ماندن در کنار شخصیت وابسته به وی، از خارج شدن از خانه، یا رفتن به مدرسه، یا ازدواج کردن اجتناب کند.
در نظرسنجی که در آرشیو روانپزشکی عمومی منتشر شده است، تخمین زده شد که حدود ۱۸ درصد از بزرگسالان آمریکایی حداقل از یک اختلال اضطراب رنج می برند.
اختلالات مربوط به استرس
ضربه روحی و اختلالات ناشی از عوامل استرس زا قرار گیری در معرض یک واقعه استرس زا یا آسیب زا را شامل می شوند. اختلالات موجود در این گروه عبارتند از:
اختلال استرس حاد
اختلال استرس حاد با وجود اضطراب شدید تا یک ماه پس از مواجهه با حادثه منجر به حادثه، خود را نشان می دهد. فجایع طبیعی، جنگ، تصادف و شاهد مرگ بودن از جمله نمونه های حوادث ناگوار هستند.
در نتیجه ی این اختلال، فرد ممکن است علائم گسستی چون حس تغییر واقعیت، ناتوانی در به خاطر آوردن جنبه های مهم رویداد، و فلاشبک (گذشته نمایی) های واضح چنان که گویی این رویداد در حال تکرار است، را تجربه کند. علایم دیگر می تواند شامل کاهش حساسیت عاطفی، یادآوری خاطرات دردناک و بروز مشکل در تجربه احساسات مثبت باشد.
اختلالات سازگاری
اختلالات سازگاری می تواند به صورت واکنش به یک تغییر ناگهانی مانند طلاق، از دست دادن شغل، پایان یافتن یک رابطه صمیمانه، یک تغییر، یا برخی آسیب ها یا نا امیدی رخ دهد. این نوع اختلال روان شناختی می تواند در کودکان و بزرگسالان را روی دهد و با علائمی از قبیل اضطراب، تحریک پذیری، حالت افسردگی، نگرانی، نا امیدی و احساس انزوا خود را نشان می دهد.
اختلال دلبستگی واکنشی
اختلال دلبستگی واکنشی می تواند در نتیجه عدم ایجاد روابط و دلبستگی های سالم کودکان با مراقبان بزرگسال در طی چند سال اول کودکی ایجاد شود. علائم این اختلال عبارت است از فاصله گرفتن از مراقبین بزرگسال و اختلالات اجتماعی و عاطفی که ناشی از الگو های مراقبت و بی توجهی نادرست هستند.
اختلالات گسستگی
اختلالات گسستگی اختلالات روانشناختی هستند که منجر به گسست یا وقفه در جنبه های آگاهی، از جمله هویت و حافظه می شود.
آمنزیای گسسته (فراموشی تجزیه ای)
این اختلال شامل از دست دادن موقتی حافظه در نتیجه گسستگی است. در بسیاری از موارد، این از دست دادن حافظه که ممکن است تنها برای دوره ای کوتاه یا سال های طولانی ادامه یابد، نتیجه برخی از آسیب های روانی است.
فراموشی تجزیه ای بسیار فراتر از فراموشی ساده است. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است جزئیاتی از وقایع را به یاد آورند، اما ممکن است تا مدت زمان مشخصی جزئیات دیگری را به خاطر نیاورند.
اختلال هویت تجزیه ای
اختلال هویت تجزیه ای که پیش از این تحت عنوان اختلال شخصیت چندگانه شناخته می شد، شامل وجود دو یا چند هویت یا شخصیت متفاوت است. هر یک از این شخصیت ها روش ارتباط و تعامل با محیط خاص خود را دارند. افراد مبتلا به این اختلال با تغییراتی در رفتار، حافظه، ادراک، پاسخ عاطفی و آگاهی همراه هستند.
اختلال شخص زدایی – واقعیت زدایی
اختلال شخص زدایی – واقعیت زدایی با تجربه حس بیرون بودن از بدن خود (شخص زدایی) و جدا شدن از واقعیت (واقعیت زدایی) مشخص می شود. افراد مبتلا به این اختلال غالباً حس غیر واقعی بودن و عدم ارتباط غیر ارادی از خاطرات، احساسات و آگاهی خود را دارند.
اختلالات روان تنی
این دسته از اختلالات که پیش از این با عنوان اختلالات سوماتوفرم از آن ها یاد می شد، در حال حاضر به عنوان علائم جسمی و اختلالات مرتبط شناخته می شوند. اختلالات روان تنی گروهی از اختلالات روانشناختی هستند که علائم جسمی واضحی که ممکن است دلیل جسمی قابل تشخیصی نداشته باشد را دربر می گیرند.
در مقایسه با روش های پیشین توصیف این اختلالات که مبتنی بر فقدان توضیح پزشکی برای علایم فیزیکی بودند، تشخیص فعلی بر افکار، احساسات و رفتار های غیر طبیعی که در پاسخ به این نشانه ها رخ می دهند، تاکید می کند. اختلالاتی که در این دسته قرار می گیرند عبارت‌اند از:
اختلال علائم جسمانی
اختلال علائم جسمانی شامل درگیری ذهنی با علایم فیزیکی است که انجام فعالیت های طبیعی و معمول را دشوار می سازد. این درگیری ذهنی با علائم، منجر به پریشانی عاطفی و مشکل در کنار آمدن با زندگی روزمره می شود.
نکته حائز اهمیت این است که علائم جسمی نشانگر تشدید درد جسمی، خستگی یا سایر علائم در فرد نیستند. در این شرایط، علائم جسمی آنقدر واقعی نیستند که زندگی فرد را مختل می کنند.
اختلال اضطراب بیماری
اختلال اضطراب بیماری با نگرانی بیش از حد در مورد داشتن یک وضعیت پزشکی تشخیص داده نشده خود را نشان می دهد. افرادی که از این اختلال روانی رنج می برند، نگرانی بیش از حدی در مورد عملکرد و حس بدن خود دارند و باور دارند که به یک بیماری جدی مبتلا هستند و یا به آن مبتلا خواهند شد و به نتیجه منفی تست های پزشکی اطمینان ندارند.
این درگیری ذهنی منجر به اضطراب و پریشانی قابل توجه شده و با اقداماتی مانند انجام آزمایشات پزشکی- درمانی و اجتناب از موقعیت های دربر دارنده خطر برای سلامتی همراه است.
اختلال تبدیلی
اختلال تبدیلی شامل تجربه علائم حرکتی یا حسی است که توجیه عصبی یا پزشکی متناسبی ندارند. در بسیاری از موارد، این اختلال بدنبال یک آسیب جسمی واقعی یا استرس زا که منجر به یک واکنش روانی و عاطفی می شود، روی می دهد.
اختلال ساختگی
احتلال ساختگی که پیش از این دارای دسته مختص به خود بود، در حال حاضر در گروه علائم جسمی و اختلالات مرتبط DSM-5 دسته بندی می شود. اختلال ساختگی زمانی روی می دهد که فرد به عمد علائم بیماری را شبیه سازی، اغراق یا ایجاد می کند. سندرم مونشهاوزن، که در آن افراد برای جلب توجه خود را بیمار می کنند ، یکی از اشکال شدید این بیماری است.
اختلالات تغذیه ای
ختلالات تغذیه ای با نگرانی های وسواسی در مورد وزن و الگو های تغذیه ای مخرب که دارای تأثیر منفی بر سلامت روح و جسم هستند، خود را نشان می دهند.
اختلالات خواب
اختلالات خواب شامل وقفه هایی در الگو های خواب هستند که منجر به پریشانی و تأثیر بر عملکرد روز می شوند. در این نوشته توضیح دادیم که علت اختلال در خواب چیست. از جمله اختلالات خواب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
نارکولپسی (حمله ی خواب)
نارکولپسی شرایطی است که در آن افراد نیاز غیر قابل کنترلی به خواب احساس می کنند. افراد مبتلا به نارکوپلسی ممکن است با از دست رفتن ناگهانی توان عضلانی روبرو شوند.
اختلال بی خوابی
اختلال بی خوابی شامل نا توانی در خوابیدن به میزان کافی است. اگرچه همه افراد تا حدی مشکلات خواب و اختلال در خواب را تجربه کرده اند، اما زمانی که بی خوابی با پریشانی یا اختلال قابل توجهی در طول زمان همراه باشد، یک اختلال محسوب می شود.
اختلال پرخوابی
اختلال پرخوابی با خواب آلودگی بیش از حد، ضمن داشتن خواب کافی مشخص می شود. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در طول روز در زمان های نامناسب، مانند زمان کار و مدرسه، بخوابند.
اختلالات خواب مربوط به تنفس
اختلالات خواب مربوط به تنفس مواردی هستند که ناهنجاری های تنفسی مانند آپنه خواب است که ممکن است در طول خواب روی دهد را دربر می گیرند. این مشکلات تنفسی می تواند منجر به وقفه های مختصر در خواب شود و می تواند مشکلات دیگری از جمله بی خوابی و خواب آلودگی در روز را در پی داشته باشد.
پاراسومنیا
پاراسومنیا بیانگر اختلالات مربوط به رفتار های غیر طبیعی است که در هنگام خواب روی می دهند. اینگونه اختلالات شامل راه رفتن در خواب، ترس از خواب، صحبت کردن در خواب و خوردن در خواب است.
سندرم پا های بی قرار
سندرم پا های بی قرار، یک وضعیت عصبی است که شامل داشتن احساسات نا خوشایند در پا ها و تمایل غیر قابل مقاومت برای حرکت پا ها به منظور تسکین این احساسات است. افراد مبتلا به این شرایط ممکن است در پا های خود احساس تیر کشیدن، مورمور و سوزش داشته باشند که با در پی داشتن حرکات اضافی، با خواب تداخل می یابد.
اختلالات افسردگی
اختلالات افسردگی نوعی اختلال خلقی است که وضعیت های متعددی را در بر می گیرد. همه این وضعیت ها با وجود حالات غم، پوچی یا تحریک پذیر همراه با علائم جسمی و شناختی مشخص می شوند. این اختلالات از نظر طول دوره، زمان یا علت احتمالی از یکدیگر متمایز اند. برای درمان افسردگی اینجا کلیک کنید.
اختلال بی نظمی خلقی اخلال گر
یک اختلال مربوط به دوران کودکی است که با عصبانیت و تحریک پذیری شدید خود را نشان می دهد. کودکان مبتلا به این اختلال طغیان های مکرر و شدید به نمایش می گذارند.
اختلال افسردگی عمده (اختلال افسردگی ماژور)
اختلالی است که با کاهش علاقه به کار و حالت افسردگی همراه است و منجر به اختلالات قابل توجهی در نحوه عملکرد یک فرد می شود.
اختلال افسردگی مداوم (دیستمی)
این اختلال، نوعی افسردگی مزمن و مداوم است که با دیگر علائم افسردگی که ضمن خفیف بودن ماندگاری بیشتری دارند، مشخص می شود. مطرح کردن تشخیص مبنی بر این اختلال مستلزم حس افسردگی در بیشتر روز ها به مدت حداقل دو سال است.
دیگر اختلالات افسردگی یا اختلال افسردگی نامشخص
این تشخیص برای مواردی مطرح می شود که علائم، منظبق با معیار های تشخیص اختلال افسردگی دیگری نیستند، اما هنوز هم مشکلاتی در زندگی و عملکرد فرد ایجاد می کنند.
اختلالات مرتبط با مصرف مواد
اختلالات مرتبط با مواد، مواردی هستند که مصرف و سوء مصرف مواد مختلف مانند کوکائین، متامفتامین، تریاک و الکل را شامل می‌شوند. این اختلالات ممکن است بیماری های ناشی از مواد مانند مسمومیت، ترک، بروز جنون، اضطراب و هذیان را در بر گیرد. از جمله این اختلالات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اختلالات ناشی از الکل شامل مصرف الکل، که پر مصرف ترین ماده در ایالات متحده بشمار می آید.
اختلالات ناشی از مصرف حشیش، علائمی از قبیل استعمال بیش از حد، احساس نا توانی در قطع مصرف دارو و ادامه دادن مصرف با وجود عوارض جانبی در زندگی فرد، ایجاد می کند.
اختلالات مصرف استنشاقی شامل استنشاق دود موادی مانند رنگ یا حلال است. همانند سایر اختلالات مربوط به مواد، افراد مبتلا به این بیماری نسبت به ماده ولع دارند و کنترل یا توقف در این رفتار را دشوار می بینند.
اختلال مصرف مواد محرک شامل استفاده از محرک هایی مانند متآمفتامین، آمفتامین و کوکائین است.
اختلال در مصرف دخانیات با علائمی مانند مصرف بیش از حد دخانیات، مشکل در قطع یا ترک آن ها، هوس و متحمل شدن عواقب جانبی اجتماعی در نتیجه مصرف دخانیات مشخص می شود.
اختلالات شخصیتی
اختلالات شخصیتی با الگوی پایدار افکار، احساسات و رفتار های ناهنجار که می تواند بروز اختلال جدی در روابط و دیگر حوزه های زندگی را در پی داشته باشد، مشخص می شوند. انواع اختلالات شخصیتی عبارتند از:
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
اختلال شخصیت ضد اجتماعی با بی توجهی دیرینه نسبت به قوانین، هنجار های اجتماعی و حقوق دیگران مشخص می شود. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً علائم خود را در دوران کودکی نشان می دهند و ضمن داشتن مشکل در احساس همدلی با دیگران، نسبت به رفتار های مخرب خود ابراز پشیمانی نمی کنند.
اختلال شخصیت دوری‌گزین یا اجتنابی
اختلال شخصیت اجتنابی شامل مهار اجتماعی شدید و حساسیت به رد شدن است. این احساس ناامنی منجر به بروز مشکلات اساسی در زندگی و عملکرد روزانه فرد می شود.
اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت مرزی با علائمی از جمله بی ثباتی عاطفی، روابط بین فردی ناپایدار و شدید، ناپایداری شخصیت و رفتار های تکانشی همراه است.
اختلال شخصیت وابسته
اختلال شخصیت وابسته شامل یک الگوی مزمن ترس از جدایی و نیاز مفرط به مراقبت از آن است. افراد مبتلا به این اختلال غالباً درگیر رفتار هایی هستند که در راستای اقدامات مراقبتی نسبت به سایرین نقش دارند.
اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی با الگوی عاطفی شدید و رفتار های هدفمند همراه است. افراد با این شرایط در موقعیت هایی که در مرکز توجه قرار ندارند احساس ناراحتی می کنندو به سرعت احساسات خود را تغییر می دهند و ممکن است در رفتار های نا مناسب اجتماعی که برای جلب توجه دیگران طراحی شده اند، درگیر شوند.
اختلال شخصیتی خودشیفته
اختلال شخصیت خودشیفتگی با الگوی پایدار خود بزرگ پنداری، خود خواهی و فقدان حس همدلی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال بیشتر از سایرین به خود اهمیت می دهند.
