عمل جراحی سرپایی چیست و به چه نوع عملهایی اطلاق میشود؟
عملهای جراحی سرپایی انواع متفاوتی دارند، بعضیها به بیهوشی هم نیاز دارند و بعضیها خیر، همینطور شما نیاز به دانستن نکاتی درباره قبل و بعد از عمل جراحی سرپایی دارید. در ادامه دربارهی آن صحبت خواهیم کرد.
عمل جراحی سرپایی چیست؟
این امکان را به بیمار میدهد که درست در همان روزی که عمل جراحی انجام شده، به خانه بازگردد. به جراحی سرپایی، جراحی متحرک هم گفته میشود.
عمل جراحی سرپایی مناسب افراد سالم با حداقل مشکلات مربوط به سلامتی است. امروزه عملهای جراحی محدود اورولوژی، گوش، بینی، چشم و… به صورت سرپایی انجام میشود. به تازگی افرادی با مشکلات جدیتر هم تحت عمل جراحی سرپایی قرار میگیرند و در آنها نوع و دشواری هر کدام به شیوهی موثری تطبیق داده میشود.
امروزه در ایالات متحده آمریکا بیش از نیمی از جراحیهای الکتیو به صورت سرپایی انجام میشوند. جراحیهای الکتیو گروهی از جراحیها هستند که از قبل برای انجام آنها برنامه ریزی میشود و برخلاف جراحیهای اورژانسی نیاز به انجام فوری آنها نیست. کارشناسان معتقدند که این آمار در دههی آینده افزایش خواهد یافت.
نکات و توصیههای پزشکی قبل و بعد از عمل جراحی سرپایی
در ادامه به دستورالعملهای پیش و بعد از انجام عمل جراحی سرپایی خواهیم پرداخت.
قبل از جراحی
پزشک جراح، پیش از انجام عمل بیمار را از نظر سلامتی به دقت ارزیابی خواهد کرد. اگر جراح متوجهی مشکلی شود، لازم است که بیمار قبل از عمل توسط پزشک عمومی به دقت معاینه شود.
با وجود اینکه بیشتر افراد با پزشک متخصص بیهوشی خود تا روز جراحی ملاقات نمیکنند، این پزشک نقش بسیار مهمی در آماده سازی بیمار در شرایط دشوار جراحی دارد. چه قبل و یا در روز جراحی، پزشک اطلاعات پزشکی بیمار را بررسی خواهد کرد و با توجه به شرایط بیمار و مشورت با او و خانواده اش بهترین و مناسبترین روش جراحی را اعمال خواهد کرد. در این زمان متخصص بیهوشی میتواند به سوالات و نگرانیهای بیمار و خانوادهاش گوش دهد.
افرادی با مشکلات پزشکی مانند حملههای قلبی خفیف یا سکتهها، فشار خون بالا، دیابت، اسم و بیماری مزمن انسدادی ریه پیش از عمل جراحی حتماً باید با پزشک و یا متخصص بیهوشی ملاقات کنند. در این ملاقات پزشک به اطلاعات زیر نیاز دارد:
نسخهای از اطلاعات پزشکی، به خصوص نوار قلب و نتایج آزمایشهای مربوط به قلب و ریه و نتایج تستهای آزمایشگاهی اخیر
لیستی از مشکلات پزشکی و عملهای جراحی قبلی، شامل هر گونه مشکلی که در جراحیهای قبلی رخ داده است.
لیست کاملی از داروهای مصرفی چه داروهای تجویزی و چه داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک، ویتامینها، گیاهان دارویی و دیگر مکملها به همراه مقدار مصرف آنها
لیستی از داروها که منجر به واکنش آلرژیک و یا دیگر مشکلات برای بیمار میشود
ارزیابی پیش از عمل تا حد زیادی به کاهش ترس و استرس ناشی از عمل و بیهوشی کمک میکند، از طرفی دیگر با سوالاتی که مطرح میشود، پزشک اطمینان حاصل میکند که بیمار به خوبی نسبت به شرایط خود آگاهی دارد. همچنین ارزیابی پیش از عمل به پزشک کمک میکند تا اطمینان حاصل کند که بیمار پیش از عمل در بهترین شرایط قرار دارد.
برخی از اوقات، پیش از عمل لازم است که داروهای مصرفی بیمار تغییر کند و یا اضافه شود و یا اینکه تستهای بیشتری انجام شود.
در مواقع نادر هم، امکان دارد پزشک متخصص بیهوشی برای ارزیابیهای بیشتر جراحی را لغو و یا حتی به تعویق بیندازد.
پیش از رسیدن به مرکز جراحی
پیش از انجام عمل جراحی غذا نخورید و چیزی ننوشید. در غیر صورت در حین بیهوشی استفراغ رخ داده و باعث بروز آسپیراسیون پنومونی یا عفونت ریه ناشی از بازگشت غذا میشود. در این حالت محتویات معده وارد ریهها شده و باعث بروز مشکلات تنفسی خواهد شد. پزشک جراح یا یک متخصص بیهوشی باید در مورد اینکه تا چند ساعت قبل از عمل چیزی خورده شود به بیمار اطلاعات لازم را بدهند.
ممکن است از بیمار خواسته شود که مصرف گروهی از داروها مانند داروهای قلبی را ادامه دهد ولی از مصرف گروه دیگری از داروها همچون آسپرین و یا رقیقکنندههای خون، چندین روز پیش از عمل را متوقف کند. این دستورالعملها باید به دقت انجام شوند، هر گونه اشتباهی در انجام دقیق آنها منجر به لغو و یا به تعویق انداختن جراحی خواهد شد.
از پوشیدن جواهرات خودداری کنید. چرا که هم امکان گم شدن آنها وجود دارد و یا اینکه در صورت تنگ بودن، امکان بروز التهاب پوستی هم وجود خواهد داشت.
آرایش نکنید، چرا که مواد آرایشی باعث لکه دار شدن لباسها شده و از طرفی چسبیدن چسبها را سخت خواهند کرد.
در روز عمل لنزهای تماسی استفاده نکنید. این لنزها ممکن است گم شده، از چشم خارج شده و یا اینکه حتی باعث آسیب چشمی شود.
پیش از انجام عمل جراحی، دندانهای مصنوعی خود را خارج کنید.
بعد از عمل جراحی سرپایی چه اتفاقی رخ میدهد؟
بعد از پایان جراحی، تیم بیهوشی بیمار را به اتاق ریکاوری منتقل میکنند، در این مکان اثرات داروهای بیهوشی کم کم از بین رفته و بیمار به هوش خواهد آمد. ریکاوری بین یک تا چند ساعت ادامه خواهد داشت.
بیمار به شدت تحت نظر خواهد بود و در صورت بروز مشکلاتی همچون تهوع، استفراغ، لرز و فشار خون بالا یا پایین اقدامات لازم درمانی انجام خواهد شد. همچنین تا زمانی که بیمار در اتاق ریکاوری قرار دارد، پزشک متخصص بیهوشی در دسترس خواهد بود.
عوارض جانبی و مشکلات ناشی از عمل جراحی سرپایی کدامند؟
جراحی سرپایی بسیار بیخطر است و امکان بروز مشکلات در آن بسیار کم است. اما با این همه امکان بروز مشکلات و عوارض جانبی در هر عمل جراحی، حتی انواع خفیف آن وجود دارد. برخی از خطرات جراحی سرپایی به فرایند بیهوشی و برخی دیگر به مراحل جراحی مرتبط است.
برخی از عوارض جانبی و مشکلات جراحی سرپایی عبارتند از:
تهوع
استفراغ
گلو درد
احساس ناراحتی در محل عمل
لیست جراحیهای سرپایی:
جراحی آب مروارید
اسکلروتراپی یا ترمیم عروق
سپتوپلاستی
لوزه برداری
جراحی تعویض مفصل ران و زان