پروتز سینه چیست؛ انواع پروتز، مزایا، معایب و مراقبت لازم قبل و بعد از عمل
بازسازی سینه از طریق افزایش حجم آن است که ازجمله پرطرفدارترین عمل‌های جراحی زیبایی است که سال‌هاست زنان زیادی در سرتاسر جهان به آن تن داده‌اند. از پروتز سینه جهت ایجاد سینه‌های بزرگ‌تر و حجیم‌تر یا جایگزینیِ حجمی از سینه که در حین شیردهی، حاملگی، کاهش وزن و سوءتغذیه یا عواملی مثل سرطان یا ضربه از بین رفته، استفاده می‌کنند. با ما همراه باشید تا با عمل جراحی پروتز سینه، روش‌های عمل، انواع پروتز، جنس پروتز، مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و مزایا و معایب آن آشنا شوید.
عمل جراحی پروتز سینه چیست؟
بزرگ کردن سینه به‌وسیله‌ی جراحی، یک عمل زیبایی ایمن و با حداقل تهاجم است که در پروسه‌ای یک تا دو ساعته تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. با این‌همه به توصیه‌ی پزشکان متخصص، پیش از مهیاشدن برای انجام این عمل جراحی بهتر است فرد متقاضی در یک جلسه مشاوره به همراه پزشک جراحش شرکت کند و مواردی همچون روش‌های مختلف بزرگ کردن سینه و اندازه و نوع پروتز براساس شکل بدن فرد مشخص شود.
انتخاب پروتز معمولا با توجه به پهنای سینه، ارزیابی پوشش نسج نرم سینه و بافت سینه صورت می‌گیرد. برخی از افرادی که به‌دلیل بیماری یا موارد دیگر مجبور به عمل پروتز سینه هستند، ممکن است از این عمل حس خوبی نداشته باشند و تصور کنند که شکل طبیعی بدن‌شان را از دست می‌دهند. اما معمولا با گذشت زمان و بعد از انجام عمل احساس بهتری نسبت به این تغییرات پیدا می‌کنند.
در عمل جراحی پروتز سینه پزشک جراح برای وارد کردن پروتز برش‌ها را در سه محل متفاوت، یعنی زیربغل، هاله دور سینه (بافت اطراف نوک پستان)، دور ناف یا چین زیر سینه ایجاد می‌کند. سپس پروتز را پس از ایجاد برش از بالا یا پایین عضله‌ی دیواره‌ی قفسه سینه وارد بدن می‌کند. بدن پروتز را در جای واردشده نگه می‌دارد و از جابه‌جا شدن آن زیر پوست جلوگیری می‌کند. پزشک جراح، برش را پس از قرار دادن پروتز در جای مناسب می‌بندد و بخیه می‌زند.
انواع پروتز سینه از لحاظ میزان برجستگی
پروتز با برجستگی کم؛
پروتز با برجستگی زیاد؛
پروتز سینه با برجستگی خیلی زیاد
انواع پروتز سینه از لحاظ شکل ظاهری
پروتزهای سینه به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند.
پروتز سینه گرد
پروتز سینه «گرد» برای افرادی که دوست دارند سینه‌هایشان برجسته‌تر به‌نظر برسد، مناسب هستند. از سوی دیگر کسانی که می‌خواهند پروتز سینه بافت نرم و خوش‌فرمی داشته باشد معمولا این پروتزهای گرد را انتخاب می‌کنند.
پروتز سینه اشکی
پروتز سینه «قطره‌اشکی» به درد آن‌دسته از افرادی می‌خورد که تمایل دارند پروتز سینه‌شان نمای طبیعی‌تری داشته باشد. علاوه‌بر این کسانی که بافت سینه‌ی آنها خیلی کم است یا اصلا بافت پستان ندارند، افرادی که سینه‌های تخت و بدون شکل دارند و نیز خانم‌هایی که پوشش بافت نرم سینه‌شان خیلی کم است، دچار عدم تقارن در سینه‌ها یا نقص ظاهری سینه هستند، برای ظاهر طبیعی‌تر بهتر است از پروتز سینه قطره‌اشکی استفاده کنند.
انواع پروتز سینه از لحاظ جنس و مواد تشکیل‌دهنده
پروتز سینه آب‌نمکی
پروتزهای سینه آب‌نمکی گرد هستند و با آب‌نمک استریل یا سالین پر شده‌اند. پروتز سینه آب‌نمکی دارای جداره‌ای سیلیکونی و غیرقابل نفوذ هستند، از پروتزهای سیلیکونی سفت‌تر هستند، در صورت پاره‌شدن تخت و صاف می‌شود و مایع درون آنها طی فرایندی طبیعی جذب بدن می‌شود چون این مایع به‌طور طبیعی در بدن وجود دارد، پس مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند.
مزایای پروتز سینه آب‌نمکی:
نیاز به برش کمتر؛
هزینه‌ی پایین‌تر؛
نیاز کمتر به معاینه و مانیتورینگ
معایب پروتز سینه آب‌نمکی:
لمس غیر‌طبیعی‌تر؛
افزایش ریسک چین‌خوردگی بیشتر؛
احتمال خالی‌شدن خود‌به‌خودی؛
احتمال تأثیر‌گذاری بیشتر روی بافت سینه.
نکته‌ی دیگر اینکه استفاده از پروتزهای سالین یا آب‌نمکی برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی‌شود.
پروتز سینه سیلیکونی
پروتز سینه سیلیکونی از ترکیبات مختلف سیلیکون ساخته شده‌اند و شبیه ژل چسبنده هستند. با توجه به امنیت بیشتر این پروتزها، به‌نظر می‌رسد که انتخاب نخست خانم‌ها برای پروتز سینه، پروتزهای سیلیکونی هستند. دلیل این امر شبیه‌تر بودن آنها به بافت سینه است. علاوه بر این در صورت صدمه دیدن این پروتزها از بین نمی‌روند و ژل‌های درون پروتز به فضای اطراف یا لایه‌های دیگر پروتز وارد می‌شوند.
درصورتی‌که از پروتز سینه سیلیکونی استفاده کرده‌اید، معاینه‌ی منظم توسط پزشک امری ضروری است. حداقل سن برای استفاده از پروتزهای سینه سیلیکونی ۲۲ سال است.
مزایای پروتزهای سینه سیلیکونی:
احتمال چین‌خوردگی کمتر؛
کاهش خطر خالی‌شدن خود‌به‌خودی؛
لمس طبیعی‌تر
معایب پروتزهای سینه سیلیکونی
هزینه بیشتر؛
نیاز به معاینه و مانیتورینگ بیشتر؛
ایجاد برش بیشتر روی پوست؛
خطر پاره‌شدن بدون علامت.
پروتزهای سینه ثابت
درصورتی‌که پروتزهای سینهاره شوند، به هیچ عنوان دچار تغییرات ظاهری نخواهند شد و از این جهت به آنها پروتزهای ثابت می‌گویند. این پروتزها در بدن به‌جای گرد بودن، دارای شکل هستند و در قسمت پایین از برجستگی بیشتری برخوردارند. تراکم سیلیکون در این نوع از پروتزها بالاست و درنتیجه سفت‌تر هستند و به همین دلیل آسیب‌دیدگی در آنها کمتر است. بزرگ‌ترین عیب پروتزهای ثابت این است که برای قرار دادن این پروتزها نسبت به انواع دیگر باید برش‌های بیشتری در پوست ایجاد شود.
رنگ پروتز سینه
از جمله دغدغه‌های افرادی که قصد انجام عمل جراحی پروتز سینه را دارند این است که رنگ پروتزهای سینه مصنوعی تا حد ممکن به رنگ طبیعی پوست‌شان نزدیک باشد. اگر چه تولید‌کنندگان پروتز تمام تلاش خود را برای ساخت پروتزهای نزدیک به رنگ پوست انجام می‌دهند و حتی تهیه‌ی پروتز سفارشی به درخواست مشتری را هم در دستور کار خود قرار داده‌اند، با این‌همه معمولا اندکی تفاوت رنگ میان پوست طبیعی بدن و پوسته پروتزهای سینه وجود دارد.
چند نوع برش برای انجام عمل جراحی پروتز سینه وجود دارد؟
برش در چین زیر سینه؛
برش در اطراف هاله؛
برش زیر بغل؛
برش دور ناف که در موارد خاص انجام می‌شود.
پروتز سینه چقدر دوام می‌آورد؟
علی‌رغم مقاوم بودن پروتزهای سینه اما این پروتزها همیشگی نیستند و به‌مرور زمان فرسوده می‌شوند. معمولا به‌مرور زمان پوسته‌ی خارجی پروتز سینه کهنه و نازک می‌شود و درنهایت از بین می‌رود. اگرچه از نظر کلینیکی تشخیص این فرسایش مشکل است.
خانم‌های ورزشکار به‌خصوص مربی‌های ایروبیک، دوندگان ماراتن، سوارکاران و … نسبت به کسانی که تمرینات و تحرک کمتری دارند، بیشتر دچار فرسودگی و پاره‌شدن پروتز سینه می‌شوند. به همین دلیل درصورتی‌که جراحی پروتز سینهانجام داده‌اید، لازم است ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از عمل توسط پزشک متخصص معاینه شوید و در صورت نیاز و به تشخیص پزشک، سونوگرافی انجام دهید.
چه کسانی می‌توانند عمل پروتز سینه را انجام دهند؟
افرادی که به‌خاطر بیماری‌های سخت مثل سرطان تمام یا بخشی از سینه‌ی خود را از دست داده‌اند.
کسانی که به‌صورت مادرزادی سینه‌های نامتقارن با شکل غیر‌طبیعی دارند.
خانم‌هایی که به‌خاطر نقص مادرزادی فقط یک سینه دارند.
زنانی که به دلایل هورمونی یا ژنتیکی یا لاغری بیش‌ازحد و سوءتغذیه سینه‌های کوچکی دارند.
زنانی که به‌خاطر بالا رفتن سن، بارداری و شیردهی بافت سینه‌شان تحلیل رفته و کوچک شده است یا به‌خاطر کاهش وزن شدید دچار افتادگی سینه شده‌اند.
عوارض پروتز سینه
عمل جراحی پروتز سینه درصورتی‌که توسط پزشک جراح ماهر انجام شود، عملی ایمن با تهاجم اندک است. با این‌همه عمل پروتز سینه مثل تمام عمل‌های جراحی عوارض احتمالی خاص خودش را دارد که البته در صورت رعایت موارد مربوط به آمادگی قبل از عمل و مراقبت‌های دقیق و اصولی بعد از عمل، می‌توانید احتمال بروز عوارض را به حداقل برسانید. به همین منظور بهتر است در مورد عوارض احتمالی بعد از عمل جراحی پروتز سینه اطلاعات کافی داشته باشید.
برخی از عوارض احتمالی پروتز سینه عبارتند از:
ظاهر غیرقابل قبول محل برش جراحی؛
خونریزی و تجمع خون (هماتوم)؛
جدا شدن زخم؛
نامتقارن بودن سینه‌ها؛
قرار دادن غیر‌اصولی و نادرست پروتز در محل؛
عفونت؛
تاخیر در بهبودی محل برش جراحی؛
تغییر در حس سینه و نوک سینه که ممکن است موقت یا دائم باشد؛
ایجاد یک کپسول ضخیم در اطراف پروتز؛
نشت یا پارگی جدار پروتز؛
چین‌خوردگی پوست روی پروتز؛
عوارض بیهوشی عمومی؛
تجمع مایع اطراف پروتز؛
درد ممتد؛
جا‌به‌جایی پروتزها به جهات مختلف؛
نارضایتی فرد از نظر زیبایی و نتیجه‌ی عمل؛
ایجاد لخته خون در رگ‌ها که ممکن است باعث عوارض قلبی و ریوی شود؛
احتمال نیاز به عمل مجدد.
علاوه بر اینها، بعد از انجام عمل جراحی پروتز سینه بعضی بیماران کاملا حس سینه‌شان از بین می‌رود، برخی دیگر فقط کمی کاهش در حس سینه‌ها را تجربه می‌کنند و در مواردی حتی افزایش حس هم اتفاق افتاده است. با این‌همه تمام این عوارض به‌مرور بهبود پیدا می‌کند و بهبودی کامل معمولا ۱۸ ماه طول می‌کشد.
پروتز سینه و شیردهی
اگرچه شما عمل پروتز سینه انجام داده‌اید اما مسئله اینجاست که بافت طبیعی و قدیمی سینه هنوز سرجای خودش قرار دارد و درنتیجه هنوز مجاری شیردهی در سر جای خودشان هستند. به این ترتیب پروتز سینه چه در زیر عضله‌ی سینه و چه در بافت سینه قرار داده شود، روی شیردهی خانم‌ها تأثیری ندارد.
با این‌همه اگر پزشک جراح برش را دور هاله سینه انجام دهد، چند مجرای شیری ممکن است قطع شوند و این موضوع می‌تواند بر میزان شیر تولیدشده و نحوه‌ی شیردهی تأثیر بگذارد. به همین خاطر جراحان پلاستیک اغلب ترجیح می‌دهند برش موردنیاز برای گذاشتن پروتز در بافت سینه را در زیر سینه ایجاد کنند تا هم آسیب کمتری به بافت سینه وارد شود و هم توانایی شیردهی به نحو مطلوب حفظ شود. با این‌همه بهتر است بعد از دوران بارداری و شیردهی برای انجام عمل پروتز سینه اقدام کنید.
مراقبت‌های لازم شش تا دوازده هفته بعد از عمل پروتز سینه
قرار گرفتن پروتز در سر جای خود یک فرایند تدریجی است و معمولا ۶ تا ۱۲ هفته بعد از عمل انجام می‌شود.
تا سه هفته بعد از عمل از استعمال دخانیات اجتناب کنید.
اگر رانندگی می‌کنید بعد از قطع مصرف داروهای مسکن اجازه‌ی رانندگی دارید. یادتان باشد حتما فرمان اتومبیل را پایین‌تر از عضله‌ی سینه قرار دهید تا به عضلات قفسه‌ی سینه فشار وارد نشود.
از بلند کردن، هل دادن یا کشیدن وسایل سنگین و حرکات ورزشی سینه و ورزش‌های بالای بدن دوری کنید. بعد از دو هفته می‌توانید پیاده‌روی کنید، بدوید یا ورزش‌های مربوط به پایین‌تنه را انجام دهید. به بدن خود توجه کنید و اگر حرکتی برایتان دردناک است انجامش ندهید.
بعد از گذشت چندین هفته از عمل باز هم گرفتگی در عضله‌ی سینه (پکتورالیس) یا درد در سینه طبیعی است و نشان‌دهنده‌ی آن است که اعصاب عضله در حال ترمیم هستند.
دو هفته بعد از جراحی به‌آهستگی سینه‌ی خود را ماساژ دهید. انجام حرکات دایره‌ای با فشار ملایم با استفاده از لوسیون می‌تواند در کاهش ورم مؤثر باشد. لوسیون‌های مخصوص زخم هم می‌تواند در از بین بردن و کم‌رنگ کردن جای زخم مؤثر باشد.
اگر نشانه‌ی عفونت مثل تب یا قرمزی در محل برش را مشاهده کردید، به پزشک معالج‌تان مراجعه کنید.
